Dinastia Qing

Da Wikipedia
Articul per Ladin Gherdëina
Gran Qing
大清 (Cinesc)
ᡩᠠᡳ᠌ᠴᡳᠩ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
 (Manciu)
1636–1912
La dinastia Qing tl 1760 al tëmp de si majera destenduda.
La dinastia Qing tl 1760 al tëmp de si majera destenduda.
Capitela Mukden (Shenyang)
(1636–1644)
Peking
(1644–1912)
Majera zità Peking
Rujeneda prinzipela Manciu, Cinesc mandarin
Grupes etniches Han, Manciu, Mongolesc, Tibetans, Uiguresc y autri
Religion Religion dl stat: Confuzianism
Maiuranza: Religion populera cineja, Buddism cinesc y Taoism
Mendranza: Buddism tibetan, Islam, Sciamanism, Cristianejim y autres
Forma de guviern Monarchia assoluta (1636–1911)
Monarchia costituzionela (1911–1912)
Coser
• 1636–1643 (fundadëur) Coser Chongde
• 1643–1661 (prim a Peking) Coser Shunzhi
• 1908–1912 (ultim) Coser Xuantong
Spersa
1700[1]
1790[1]
1860[1]

8 800 000 km²
14 700 000 km²
13 400 000 km²
Unit dant
Unit daldo
1636:
Jin Tert
1646:
Dinastia Shun
1662:
Ming dl Sud
1755:
Dzungar Khanate
1683:
Rëni de Tungning
1912:
Republica de Cina
1883:
Republica Zheltuga
1895:
Republica de Formosa
1911:
Bogd Khanate
Republica Uryankhay
1912:
Tibet
Dinastia Qing
Fal Lua: expandTemplate: template "MongolUnicode" does not exist.

La Dinastia Qing, ufizielmënter l Gran Qing (cinesc: 大清; pinyin: Dà Qīng; IPA: [tɕʰíŋ]; manciu: ᡩᠠᡳ᠌ᠴᡳᠩ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
, Möllendorff: Daicing gurun, Abkai: Daiqing gurun
, let.'Stat Gran Qing'), fova na dinastia de la Cina sota i renianc Manciu dal 1636 al 1912 y l'ultima dinastia ortodossa te la storia cineja. La ie nasciuda dala Dinastia Jin che fova stata metuda su dai Jianzhou Jurchens, na grupa etnica tungusica che ova unifià duta la tribù Jurchen per furmé na nueva identità etnica "Manciu". La dinastia fova ufizielmënter stata protlameda te la Manciuria tl 1636. La ova tëut ite l cuntrol de Peking tl 1644 y pona sparpanià ora si cuntrol sëura dut l rest de la Cina, l Taiwan y plu tert nce te l'Asia zentrela. La dinastia ova durà nfin al 1912 canche la ie tumeda te la revoluzion Xinhai. Te la historiografia ortodossa cineja fova dan la dinastia Qing stata la dinastia Ming y daldo la Republica de Cina. La dinastia multietnica Qing ova durà per belau trëi seculi y ova purtà adum i raions che fova la basa per la Cina moderna. L fova la majera dinestia mperiela te la storia de la Cina y tl 1790 l cuarto majer mper te la storia dl mond n cont de spersa. Cun na populazion de 420 milions tl 1907 fovel l stat cun la majera populazion a chël tëmp.

Storia[mudé | muda l codesc]

Referënzes[mudé | muda l codesc]

  1. 1,0 1,1 1,2 Taagepera, Rein (September 1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia" (PDF). International Studies Quarterly. 41 (3): 500. doi:10.1111/0020-8833.00053. JSTOR 2600793. Archivià (PDF) dal uriginel ai 2020-07-07. Trat ite ai 2020-07-24.