Gilo Prugger
| Articul per Ladin Gherdëina | 
|
Gilo Prugger (Vigilio) (*17 de utober 1925, † ai 6 de juni 2015[1]) ie stat n scultëur y presidënt dla Union di Ladins de Gherdëina y dla Union Generela di Ladins dla Dolomites a Urtijëi.
Vita[mudé | muda l codesc]
Nasciù da Augusta Dorigo y Franz Prugger dl Penc, se ova Gilo maridà cun Edith Moroder de Doss. Si nëine da pert de loma fova l scultëur fedom Vigil Dorigo. Ëi à abù trëi mutons: Martina, Gregor y Rafael. Gilo fova stat un di ot fundadëures dl Museum Gherdëina tl 1960[2] cummëmber dl cunsëi dla Lia Mostra d'Ert presidënt per 7 ani dla Union di Ladins de Gherdëina dal 04.05.1967 al 22.03.1969, dal 09.05.1970 al 28.05.1972 y dal 26.11.1976 al 25.05.1979 [3]. Tl ann 2004 iel stat numinà cumëmber d’unëur. Gilo Prugger ie stat presidënt dla Union Generela di Ladins dla Dolomites dal 1979 al 1981[4] .
Tla sala Bersot a Milan iel stata fata la mostra Retrospecta dla scultures de Gilo Prugger tl 2021[5]
Lëures de scultura[mudé | muda l codesc]
Truepes ie i lëures de scultura de Gilo Prugger ora per l mond[6]. Truepes a la firma Dorigo Vigilio Prugger. Danter chisc ons:
- A Carpi tla dlieja de San Giuseppe Artigiano na Madona dl Rosar cun Bambin [7].
- Città della Pieve (PG) Via Crucis[8].
- A Londra na Visitazion a relief[9].
Scric y dessënies[mudé | muda l codesc]
Per ani à Gilo fat truepes dessënies per i calëndri de Gherdëina y danter l auter i dessënies tla dodesc plates di mënsc: dal 1951 al 1959 cun i sanc per uni mëns y dal 1960 al 1970 dessënies de avenimënc y mestieres[10]. Gilo Prugger à nce desenià per l calënder la chertes de Gherdëina metudes adum da Josef Kostner [11][12]
- 30 ani Union di Ladins de Gherdëina. Calënder de Gherdëina 1977, pl. 52-57.
- Cie ie pa la Union Generela di Ladins dla Dolomites? Calënder de Gherdëina 1982, pl. 54-57.
- La Dunsela Merisana. Calënder de Gherdëina 1984, pl. 96.
- Porta davierta - 35 ani Cësa di Ladins Relazion de Gilo Prugger n ucajion dla festa. Calënder de Gherdëina 1990, pl. 42.
- L juech dla codla ”zacan” (juech al palé). Calënder de Gherdëina 2003, pl. 66.
Notes[mudé | muda l codesc]
- ↑ Santa da mort de Gilo Prugger
- ↑ 50 ani Museum Gherdëina, foto di fundadëures.
- ↑ Plata web dla Union Generela di Ladins dla Dolomites.
- ↑ Storia dla Union Generela di Ladins dla Dolomites.
- ↑ "Retrospecta" de Gilo Prugger a Milan. La Usc di Ladins, Nr. 49, 17 de dezëmber 2021, pl. 16.
- ↑ Lëures de Gilo Prugger sula plata BeWeB (Beni ecclesiastici sul web)
- ↑ Carpi dlieja de San Giuseppe Artigiano Madona dl Rosar
- ↑ Città della Pieve stazion dla Via Crucis
- ↑ Relief dla Visitazion a London.
- ↑ N salut a vo.. Calënder de Gherdëina 1951, pl. 17.
- ↑ Josef Kostner, Gilo Prugger: Planta danter i ruves de Cuecenes y Ncisles. Calënder de Gherdëina 1967, pl. 93.
- ↑ Josef Kostner, Gilo Prugger: Cherta de Frea y ujinanza. Calënder de Gherdëina 1970, pl. 92.
Bibliografia[mudé | muda l codesc]
- Gilo Prugger scultore Bildhauer, 1970.
- Gilo Prugger: sculture in legno. Galleria d'arte moderna M. Fogolino, Trento 1979.
- Elfriede Perathoner Bergmeister: Grödner Krippenschnitzkunst. Folio Verlag Wien/Bozen 2004, ISBN 3 85256 279 1. Pl. 129.
- David Lardschneider, Milva Mussner: Adio, assudëi, bera Gilo!. La Usc di Ladins Nr. 22/2015 - 12 de juni 2015, pl. 1, 3 y 48.
- Vinzenz Peristi: N lecort de Gilo Prugger. Calënder de Gherdëina 2016. pl 234.