Frida Piazza

Da Wikipedia
Frida Piazza pra la sëira di poec maladëc tl Circolo a Urtijëi, 1988
Articul per Ladin Gherdëina

Anda Frida Piazza nasciuda Prinoth (*Urtijëi, 31 de jené 1922; † 3 de nuvëmber 2011 a Urtijëi) ie stata na scritëura y studëusa dl Ladin.

Vita[mudé | muda l codesc]

Muta de Franzisca Kostner da Stlujuc y de Zenz Prinoth da Brida, ie Frida nasciuda la quart'ultima de 18 danter surans y fredesc. Cun 17 ani ie Frida jita ti Paejes Tudësc a judé ora si sor che vivova iló. Do avëi fat na scola per nfermieres , iela jita a lauré tl spedel de Karlsruhe fin ala fin dla viera. De chëi ani à Frida scrit tla storia Adelia[1]. Do la viera iela unida inò te Gherdëina y do avëi fat la scola d'ert de Urtijëi a Frida ziplà. La se à maridà cun un de si nsenianc Luis Piazza y à abù 4 danter mutans y mutons: Roswita, Leander, Costanza y Fidelio. Frida Piazza à scrit tl 1988 l prim roman ladin: L Nost. Tl 1977 à Frida giatà na uneranza dala Università de Dispruch per si nrescides sula rujeneda ladina. L chemun de Urtijëi a dat a Frida Piazza la varëta d'or tl 1999.

Scric[mudé | muda l codesc]

I primes scric de Frida Piazza ie bele stat publichëi cun l pseudonim popa tla plata Concordia cun Max Tosi y Tresl Gruber tl 1946[2]. Frida Piazza ie stata na piuniera dla linguistica y dla glotologia ladina. La à fat deplù publicazions per ladin, danter chëstes La marueies de nosc albierch y l roman L Nost, dat ora tl 1988 da Walter Belardi y che vën cunscidrà l prim roman uriginel per ladin. La à fat truepa traduzions de operes de autores a livel mundiel (Cechov, Dante, Verlaine) y la à nrescì parores per gherdëina te deplù ciamps y dantaldut nce tla botanica. La ie nce stata scultëura adum cun si uem Luis Piazza[3]. Frida Piazza firmova datrai cun l pseudonim F.P. (popa)[4].

  • Frida Piazza: L Mont di Vichings. Union di Ladins de Gherdeina Urtijei. (Per per mutans y mutons)
  • Frida Piazza: L Nost Belardi, Walter: Narrativa Gardenese: Roma - Urtijëi, 1988. (Roman)
  • Frida Piazza: La cater sajons.Union di Ladins de Gherdeina Urtijei. (Saggistica)
  • Frida Piazza: La marueies de nosc albierch. Union di Ladins de Gherdeina, Urtijei 1988. (Saggistica)
  • Frida Piazza: La udera da la Duleda. Union di Ladins de Gherdeina, Urtijei 1991. (Poejies)
  • Frida Piazza: Menizles. Tradujedes de poesies curtes o pertes de poesies. s.a. 1999.
  • Frida Piazza: Pitla ustoria dla eves, Presel, Bulsan 1977. (Saggistica)
  • Frida Piazza: Stories de Anton Cechov. Urtijei 1968. (Prosa-traduzion)
  • Frida Piazza: Taialonges y taiacurtes per majri y mendri. Typak, Urtijei 1968. (Poesis per mutans y mutons)
  • Frida Piazza: Ustories d’Avent per mendri y majri. Presel Bulsan nuëmber 1990. (Prosa)

Notes[mudé | muda l codesc]

  1. Frida Piazza: Ustories de vivudes, de cuédes ora, sun bandafurnel madurides“. Raetia Bulsan 2006. ISBN 978 88 7283 280 6.
  2. F.P. (Popa): Dall'Unione Ladina, Urtisei 12 Mei 46. Concordia Anno I N. 19. Bolzano 20 maggio
  3. notable.women.international
  4. [1]Rut Bernardi, Paul Videsott: Geschichte der ladinischen Literatur. Ein bio-bibliographisches Autorenkompendium von den Anfängen des ladinischen Schrifttums bis zum Literaturschaffen des frühen 21. Jahrhunderts. 3. Bulsan 2013. ISBN 978-88-6046-060-8 p. 599.

Funtanes[mudé | muda l codesc]

  • Ingrid Runggaldier: Contra uni mpusizion y cumandamënt da lassù ju. Gana La Usc dles Ladines N. 18, pl. 41.
  • Rut Bernardi: Frida Piazza se n ie jita. Calënder de Gherdëina 2012, pl. 199-203.
  • Ingrid Runggaldier: A frida, n lecort n ucajion de si cënt ani. La Usc di Ladins, Nr. 05 - 04 de fauré 2022.

Plates cunliedes[mudé | muda l codesc]