Austria
Articul per Ladin Gherdëina |
Republica de l'Austria | |
---|---|
Republik Österreich | |
![]() |
![]() |
Bandiera | Blason |
Inn Land der Berge, Land am Strome (Ladin: "Tiera di crëps, tiera pra l ruf") | |
![]() | |
Inuem ufiziel | Republik Österreich |
Rujeneda ufiziela | Tudësch |
Capitela | ![]() |
Geografia | |
Spersa | 83 879 km²[1] |
Ega | 1,7% |
Demografia | |
Populazion | 8 979 894 ab. (2022)[2] |
Densità | 107,1 ab./km² |
Cumpëida dla fertilità | 1,48 (2018)[3] |
Guviern | |
Forma de guviern | Republica parlamentera federela |
Presidënt | Alexander Van der Bellen |
Canzelier | Alexander Schallenberg (ÖVP) |
Economia | |
PIB (numinel) • de ndut • a persona |
(2021) $480 miliarc[4] $53 494 |
PIB (VPC) • de ndut • a persona |
(2021) $461,432 miliarc $51 385 |
Munëida | Euro |
CVN |
20% [1] |
Auter | |
Codesc Internet | .at |
Prefis dl telefon | +43 |
Furnea a |
man drëta |
Codesc ISO 3166 | AT |
Indesc dl Svilup Uman | 0,916[5] (scialdi aut) |
Coefizient Gini | 30,2[6] (mesan) |
L'Austria (gherdëina: Austria o Esterraih, badiot y fascian: Austria, tudësch: Österreich), ufizielmënter la Republica de l'Austria (tudësch: Republik Österreich), ie n stat te l'Europa zentrela. Si capitela y majera zità ie Viena.
Geografia
[mudé | muda l codesc]
Storia
[mudé | muda l codesc]
La republica de l'Austria ie nasciuda ai 10 de setëmber 1919 do che ie tumeda l'Austria-Ungaria ala fin de la Prima Gran Viera.
Economia
[mudé | muda l codesc]
Spartizion aministrativa
[mudé | muda l codesc]L'Austria, coche republica federela, ie metuda adum da 9 stac federei (tudësch: Bundesländer o mé Länder).
Chisc stac possa fé leges che resta laite te la costituzion y uni stat à rapresentanzes tl parlamënt de l'Austria. Viena ie na zità-stat (Stadtstaat), ajache la zità fej ora belau dut l stat ncont de spersa y populazion.
L majer stat per populazion ie Viena cun 1.920.949 abitanc, ma l ie l mënder per spersa cun 415 km². L majer per spersa ie l'Austria Bassa cun 19.180 km², l mënder per populazion ie l Burgenland cun 296.010 abitanc.
Lista di stac federei
[mudé | muda l codesc]Liej de plu tl articul: Stac federei de l'Austria
Blason | Stat | Capitela | Spersa (km2) |
Populazion (jen. 2020) |
Pop. per km2 |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
Austria Auta (Oberösterreich) |
![]() |
11 982 | 1 490 392 | 124,4 |
![]() |
Austria Bassa (Niederösterreich) |
![]() |
19 178 | 1 684 623 | 87,8 |
![]() |
Burgenland | ![]() |
3 965 | 294 466 | 74,3 |
![]() |
Ciarënzia (Kärnten) |
![]() |
9 536 | 561 390 | 58,9 |
![]() |
Salzburg | ![]() |
7 154 | 558 479 | 78,1 |
![]() |
Steiermark | ![]() |
16 401 | 1 246 576 | 76,0 |
![]() |
Tirol | ![]() (Innsbruck) |
12 648 | 757 852 | 59,9 |
![]() |
Viena (Wien) |
– | 415 | 1 911 728 | 4 606,6 |
![]() |
Vorarlberg | ![]() |
2 601 | 397 094 | 152,7 |
Ziteies
[mudé | muda l codesc]La majera zità de l'Austria cun na gran desfrënzia da la segonda ie la capitela Viena, che ova na populazion de 1 931 593 tl 2022. La segonda majera zità ie Graz, che tl 2022 ova na populazion de 292 630.
De ndut dal te l'Austria trë ziteies cun na populazion sëura i 200 000 abitanc (Viena, Graz y Linz) y trëi ziteies cun na populazion danter i 100 000 y 200 000 abitanc (Salzburg, Dispruch y Klagenfurt).
Inuem | Stat | Populazion (tl 2022)[7] |
---|---|---|
![]() |
![]() |
1 931 593 |
![]() |
![]() |
292 630 |
![]() |
![]() |
207 247 |
![]() |
![]() |
155 331 |
![]() |
![]() |
130 585 |
![]() |
![]() |
102 618 |
![]() |
![]() |
64 071 |
![]() |
![]() |
63 181 |
![]() |
![]() |
56 360 |
![]() |
![]() |
50 360 |
![]() |
![]() |
47 160 |
![]() |
![]() |
37 879 |
![]() |
![]() |
34 998 |
![]() |
![]() |
29 306 |
![]() |
![]() |
28 967 |
![]() |
![]() |
27 542 |
![]() |
![]() |
25 783 |
![]() |
![]() |
25 056 |
![]() |
![]() |
24 926 |
![]() |
![]() |
24 921 |

Lians
[mudé | muda l codesc]
Europa | |
---|---|
Albania • Andora • Austria • Aserbaigian • Armenia • Belje • Bieloruscia • Bosnia y Herzegovina • Bulgaria • Republica Ceca • Cipre • Croazia • Danimarca • Estonia • Finlandia • Franzia • Germania • Grecia • Georgia • Islanda • Irlanda • Kosovo • Letonia • Liechtenstein • Lituania • Luxemburg • Macedonia dl Nord • Malta • Moldova • Monaco • Montenegro • Norvegia • Paejes Basc • Polonia • Portugal • Riam Unì • Romania • Ruscia • San Marino • Serbia • Slovachia • Slovenia • Spania • Svezia • Svizra • Talia • Turchia • Ucraina • Ungaria • Zità dl Vatican |
Vocabolar dl ladin leterar
[mudé | muda l codesc]
Austria 6 1870 Austria (AgostiniM, Dialogo1870*-2013:432)
gad. Austria grd. Austria fas. Austria fod. Austria col. Austria
amp. Austria LD Austria
topon.
monarchia asburgica (fod.) Ⓘ Austria Ⓓ Österreich ◇
a) E massima la puora jent, che ven su per limosena sarave ben contenta de podè tornà sot a l’Austria, sot a l’acuila, che davant i butava nte le spazadure. E massima la puora jent, che ven su per limosena sarave ben contenta de podè tornà sott all’ Austria, sott’ all’ acquila, che davant i but-tava ‘nte le spazzadure. AgostiniM, Dialogo1870*-2013:432
(col.).
- ↑ 1,0 1,1 http://www.statistik.at/web_de/static/k37_054436.pdf.
- ↑ https://www.statistik.at/web_de/statistiken/menschen_und_gesellschaft/bevoelkerung/bevoelkerungsstand_und_veraenderung/bevoelkerung_zu_jahres-_quartalsanfang/023451.html.
- ↑ https://www.statistik.at/web_de/statistiken/menschen_und_gesellschaft/bevoelkerung/demographische_indikatoren/index.html.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD.
- ↑ https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
- ↑ AUSTRIA, STATISTIK. en/statistics/index.html "Statistics". www.statistik.at.
{{cite web}}
: Check|url=
value (help)