Mont de Pana y Ciandevaves
| Articul per Ladin Gherdëina | 
|
Mont de Pana y Ciandevaves ie doi montes te la pert a sud dl chemun de Santa Cristina te Gherdëina. Ciandevaves o Cendevaves ie la mont plu a ozidënt.
Geografia[mudé | muda l codesc]
L'autëza dla mont ie danter i 1570 y 1700 metri sul livel dl mer. Dala mont và l'ega a uzidënt tl Ruf de Iender y tl Pisciadoi dl Tarvela cun l Ruf de Ciopa, de viëres de urient va l'eghes tl Ruf dl Ampezan o Ruf di Strënc. Sun Mont de Pana y Ciandevaves ruvun a pé su per l troi N. 30 passan per i pisciadoies dl Tervela, sun na streda asfalteda cun l auto, cun n lift dai stuei che muev da Santa Cristina. Dala mont de Pana ie d'inviern n cunliamën cun bus cun la Mont de Sëuc. L troi 528 porta da Pana tres i Strënc te Tramans sa la utia Comici.
Capela[mudé | muda l codesc]
La capela sun Mont de Pana ie stata dessenieda dal architët Franz Baumann de Dispruch y fabricheda dala firma De Grandi de La Rocia tl ann 1935. La ie unida benedida dal pluan de Santa Cristina, seniëur Andrea Pramstrahler, ai 26 de agost dl 1937 y perchël possa nce uni dita la santa mëssa tla capela.
Sun autère iel da udëi n relief de Sant Antone da Padua fat da Albino Pitscheider de Menza. A man ciancia n gran crist de Vinzenz Peristi y n arcangiul San Michiel, che maza 1 dragon, de Luis Insam dl Tavella de Urtijëi. L ie mo da udëi tla capela n pitl relief dla Madona cul Bambin de Heindl Moroder de Doss. N professëur dla Scola d’Ert de Sëlva, Bidischini, à fat per la capela n lëur de bront de l’Anunziazion de Maria. A man ciancia de l’entreda vëijun n gran San Bernardo de Menthon depënt n afrësch da Albert Stolz.
Capela de Pana
Afrësch de Albert Stolz sun capela
Crist de Vinzenz Peristi tla capela
Vedli luesc[mudé | muda l codesc]
I luesc da zacan ntëur chësta Montes ie:
- Cit
- Prënsa
- Culac
Hotiei[mudé | muda l codesc]
Sun la mont dal doi hotiei da cater stëiles: l Monte Pana Dolomites Hotel y l Hotel Cendevaves. L Monte Pana Dolomites ie unì fabricà tl 1930 cun dessëni de Franz Baumann y dopro ngrandì.
Lifc[mudé | muda l codesc]
Sun Pana iel doi lifc dai stuei, un che porta aSanta Cristina y un che va sun Mont de Sëura. Pona dal mo cater lifc dai schi, un sun Pana y trëi sun Ciandevaves.
Purtoies[mudé | muda l codesc]
Sui preies de Mont de Pana y Ciandevaves vëniel jit cui schi dantaldut da chëi che scumëncia y pitla mutans y mutons cun la scoles dai schi. Da Mont de Sëura sun Pana ruvel doi purtoies, un n fosch y un n brum. Cunliamënc cun i purtoies de Sëlva y dla Sella Ronda iel da Mont de Sëura tres Tramans su sul Ëur de Vallongia o da Pana ju per l Mulin de Ciajlat tl purtoi Saslong.
Sauc per schi[mudé | muda l codesc]
Sun Pana ie stat fac tl 2006 doi sauc per schi. L ie sauc modernes costruii a norma aldo di critères ufiziei dla FISI per duc chëi che scumëncia cun chësc sport. Un saut ie de 21 m. cun pont critich a 20 m., na lunghëza dla roia dl sgors de 26 m. y na pendënza dla mëisa de 6,3 gradi. L majer saut ie de 35 m. cun pont critich a 32 m. La roia dl sgors ie 40 m. longia, la pendënza dla mëisa de saut ie de 8,3 gradi[1].
Pudejé[mudé | muda l codesc]
Sun Ciandevaves y Pana iel stat fat tl 2007 n zënter y purtoies per pudejé n 2,5 km[2].
Troies da ji a spaz[mudé | muda l codesc]
N troi da jì a spaz ie chël per mutans y mutons a se devertí scialdi tl ega d'instà ie la Panaraida cun n lech artifiziel y uni sort de njinies da sgravedé. N auter troi plu lonch ntëur Ciandevaves ie l Troi Unika cun scultures zipledes tl lën dai artisć dla lia Unika. N auter njëni scialdi nuzà dai turistc ie l minigolf pra l hotel Monte Pana.
Per rué sun Pana dal n valgun troies: Troi N. 30B dala Streda Plan dala Sia y l Pisciadoi dl Tervela a Santa Cristina o Troi N. 30B da Ciaslat te Sëlva via per l Ruf dl Ampezan passan per l luech de Prënsa. Chisc doi troies ruva adum sota Pana tl troi N.30 che va inant per Ciandevaves y ite ti Plans de Cunfin. Troi 52B che va te Tramans ite per i Strënc y inant cun l troi 526B su Mont Sëura [3].
Curiosum[mudé | muda l codesc]
Tl 1970 ie stà metù su a Santa Cristina na scuadra dl juech dal palé cun jugadëures de duta Gherdëina cun l inuem FC Monte Pana[4].
Notes[mudé | muda l codesc]
- ↑ Leo Senoner: I "Sauc" sun Mont de Pana. L saut te Gherdëina inier y al didancuei. Calënder de Gherdëina 2008, pl. 155-158.
- ↑ Daniela Villotti: Gherdëina arà tosc n zënter da pudejé sun Pana. Calënder de Gherdëina 2008, pl. 178-181.
- ↑ Troies de Pana sun OpenStreetMap
- ↑ Vinzenz Dellago: FC Monte Pana. Calënder de Gherdëina 2003, pl. 140-141.
Bibliografia[mudé | muda l codesc]
- Elsa Runggaldier: Mont de Pana y si capela. Calënder de Gherdëina 1981, pl. 36-37.
- Josef Kostner, Gregor Prugger: Cherta de Ciandevaves y de Ciandepinëi. Calënder de Gherdëina 1974, pl. 124-125.
- Chemun de Santa Cristina - cherta topografica y cherta ortofoto cun i toponims ladins. Istitut Ladin Micurá de Rü 2005, ISBN 88 8171 064 1.
Cëla nce[mudé | muda l codesc]
Cunliamënc[mudé | muda l codesc]
|
Bredles • Bulacia • Ciampinëi • Ciaulonch • Col Raiser • Cunfin • Ciandevaves • Dantercëpies • Juac • Mastlé • Pana • Mont de Sëura • Mont Sëuc • Ncisles • Plan dai Ciavei • Frea • Resciesa • Sëurasas • Secëda • Stevia • Tramans | |